Việc một vị CEO công ty tech vừa tuyên bố rằng bằng cấp Tin học đại học không còn là “tấm vé vào cửa” đơn nhất cho sự nghiệp công nghệ đã khiến cho nhiều bậc phụ huynh phải suy ngẫm. Đây là thời điểm lý tưởng để chúng ta cùng khám phá cách trẻ em có thể làm chủ công nghệ của tương lai, ngay cả khi chúng không đi theo con đường học thuật truyền thống. Với tư cách một người cha trong thời đại kỹ thuật số, tôi đã nhận ra rằng thế hệ con gái của tôi có cơ hội tuyệt vời để trở thành những người đổi mới sáng tạo, mà không cần bị ràng buộc bởi những định kiến về bằng cấp. Hãy cùng nhau khám phá những con đường mới mẻ và đầy hứa hẹn cho hành trình công nghệ của con trẻ! Điều này dẫn đến câu hỏi then chốt: làm sao để con trẻ thực sự biến công nghệ thành sức mạnh của riêng mình?Công nghệ đang biến đổi chóng mặt, và quan niệm về con đường đến với nghề công nghệ cũng phải thay đổi theo!
Công nghệ đang biến đổi chóng mặt, và quan niệm rằng con đường duy nhất đến với sự nghiệp công nghệ là thông qua bằng cấp Đại học Tin học đã không còn phù hợp. Đối với con gái tôi, người mới 7 tuổi, thế hệ kỹ thuật số của con có thể tiếp cận công nghệ một cách tự nhiên và đầy sáng tạo thông qua các hoạt động hàng ngày. Bằng cách cho phép trẻ em khám phá công nghệ qua lăng kính của sự tò mò và chơi đùa, chúng ta đang nuôi dưỡng những kỹ năng cần thiết cho tương lai – từ tư duy logic, giải quyết vấn đề đến sáng tạo. Con gái tôi đã học được những khái niệm cơ bản về lập trình chỉ bằng cách đang xây dựng các cấu trúc với khối xây dựng và thiết kế các kịch bản đơn giản cho các nhân vật của con. Hơn nữa, trong thế giới hiện đại với rất nhiều nguồn tài nguyên trực tuyến miễn phí và các công cụ học tập tương tác, trẻ em có thể tự khám phá và phát triển các kỹ năng công nghệ của bản thân một cách độc lập. Đây thực sự là một cuộc cách mạng trong giáo dục công nghệ! Vậy liệu chúng ta có đang mở cho con một cánh cửa rộng hơn thay vì chỉ một lối đi duy nhất? 
Biến quá trình học tập thành một cuộc phiêu lưu gia đình
Một trong những cách hiệu quả nhất để truyền cảm hứng cho sự yêu thích công nghệ đối với trẻ em là biến quá trình học tập thành một cuộc phiêu lưu gia đình. Thay vì coi màn hình như những thiết bị bị động, hãy sử dụng chúng như công cụ để khám phá, sáng tạo và kết nối. Con và tôi thường dành những buổi chiều cuối tuần để khám phá các ứng dụng giáo dục thú vị, lập trình robot đơn giản, hoặc cùng nhau xây dựng các dự án sáng tạo kỹ thuật số, như cách gia đình tôi kết hợp món ăn truyền thống với công nghệ hiện đại. Quan trọng không kém là việc tích hợp công nghệ vào các hoạt động ngoài trời. Ví dụ, trong những chuyến đi bộ đến công viên, chúng tôi sử dụng các ứng dụng nhận dạng thực vật hoặc sao chép các ngôi sao ban đêm. Liệu chúng ta có đang dạy con rằng công nghệ chỉ dành cho bên trong ngôi nhà, hay chúng ta đang giúp con thấy rằng công nghệ có thể kết nối con với cả thế giới tự nhiên xung quanh? Điều này giúp trẻ em hiểu rằng công nghệ không chỉ nằm ở các thiết bị điện tử, mà còn là một phần của thế giới tự nhiên xung quanh chúng ta. Sự cân bằng giữa trải nghiệm thực và kỹ thuật số thực sự là chìa khóa giúp trẻ phát triển một cách toàn diện!
Quản lý thời gian sử dụng thiết bị: Chất lượng thay vì số lượng
Quản lý thời gian sử dụng thiết bị điện tử luôn là một thách thức đối với mọi gia đình. Tuy nhiên, thay vì tập trung vào việc giới hạn thời gian, hãy hướng sự chú ý vào chất lượng cuộc sống kỹ thuật số của con trẻ. Trong gia đình chúng tôi, tôi đã thiết lập các “không gian kỹ thuật số” – những thời gian trong ngày khi mọi thành viên cùng tham gia vào các hoạt động không sử dụng thiết bị. Ví dụ, bữa tối và những giờ trước khi ngủ là những “thời gian vàng” dành cho kết nối gia đình, không có điện thoại hay máy tính bảng. Điều khác biệt là thay vì chỉ nói “đừng dùng thiết bị quá nhiều”, chúng tôi đã dạy con hiểu được ý nghĩa của một cuộc sống cân bằng. Con gái tôi đã học được cách tự điều chỉnh thời gian sử dụng thiết bị sau khi tham gia vào các hoạt động sáng tạo hay chơi ngoài trời. Tôi tin rằng kỹ năng tự điều chỉnh này sẽ vô giá khi con lớn lên trong một thế giới ngày càng phụ thuộc vào công nghệ. Sự quan trọng là dạy con làm chủ công nghệ, chứ không để công nghệ làm chủ con! Vậy, liệu chúng ta có đang thực sự giúp con xây dựng mối quan hệ lành mạnh với công nghệ ngay từ hôm nay?
Trang bị cho trẻ những kỹ năng mềm cho tương lai công nghệ
Tương lai của ngành công nghệ không chỉ thuộc về những người biết cách viết code, mà còn thuộc về những người có thể tư duy sáng tạo, giải quyết vấn đề và hợp tác hiệu quả. Những kỹ năng mềm này lại chính là con đường tự nhiên mà trẻ em phát triển thông qua chơi đùa và khám phá. Khả năng thích ứng và học hỏi nhanh chóng cũng là những kỹ năng quan trọng cho thế kỷ 21. Trong thế giới thay đổi không ngừng, không ai có thể dự đoán chính xác những công nghệ sẽ xuất hiện trong 5 hay 10 năm tới. Do đó, việc trang bị cho trẻ khả năng thích nghi và tinh thần ham học hỏi có thể còn quan trọng hơn việc dạy cho con những kỹ thuật cụ thể. Liệu chúng ta đang dạy trẻ làm chủ máy móc hay làm chủ tương lai của chính mình?
Nuôi dưỡng tình yêu học hỏi và sự tò mò không ngừng
Khi nhìn vào tương lai, hãy không chỉ tập trung vào những công nghệ cụ thể mà hãy hướng đến việc nuôi dưỡng tình yêu học hỏi và sự tò mò không ngừng. Với con gái tôi, điều quan trọng nhất không phải là con trở thành một lập trình viên giỏi hay chuyên gia công nghệ, mà là con trở thành một người biết sử dụng công nghệ như một công cụ để theo đuổi đam mê và góp phần tích cực cho cộng đồng. Trong xã hội ngày càng kết nối, kỹ năng làm việc nhóm và giao tiếp trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Con đã học được những kỹ năng này thông qua các dự án nhóm nhỏ với bạn bè học đường hoặc qua các hoạt động nhóm tại câu lạc bộ. Tôi tin rằng sự kết hợp giữa kỹ năng công nghệ và khả năng giao tiếp hiệu quả sẽ mở ra vô số cơ hội cho thế hệ trẻ trong tương lai. Khuyến khích con kết nối với những người bạn có chung sở thích, tạo dựng các mạng lưới hỗ trợ lẫn nhau – đó chính là cách chuẩn bị tốt nhất cho con trong thế giới kỹ thuật số sắp tới! Vậy, khi nuôi dưỡng niềm đam mê học hỏi, liệu chúng ta có đang gieo hạt giống cho một thế hệ biết cách sống trọn vẹn và đóng góp tích cực không?
Source: “Startup CEO says a computer science degree is no longer the ‘entry ticket’ to a career in tech”, Business Insider, 2025-08-25