Khi căn nhà trở lại yên tĩnh sau một ngày ồn ào.
Ngồi trên ghế sofa lật lại album ảnh cũ, bất chợt thấm thía điều này: Những câu hỏi ngây ngô của con về robot hóa ra lại là cơ hội quý giá nhất mà công nghệ mang đến cho chúng ta làm bố mẹ. Tôi nhớ có lần con gái hỏi “Tại sao robot không biết buồn như trong phim?” – câu hỏi khiến chính tôi cũng đứng hình vài giây, nhưng cách cô ấy hướng dẫn con tìm hiểu thật… đáng nể!
Khi ‘Tại sao’ của con trở thành món quà
Nhớ không, hôm đi siêu thị gặp robot dọn dẹp? Lũ trẻ há hốc nhìn nó lượn qua các kệ hàng.
Tôi định bật giải thích kỹ thuật thì cô ấy đã cúi xuống thì thầm: ‘Nè con, thử đoán xem tại sao nó biết tránh người như vậy nhỉ? Có giống cách mình chơi trốn tìm không?’
Cả bọn nhỏ ồ lên tranh nhau đưa giả thuyết ngộ nghĩnh. Thú thật, tôi vẫn hay bối rối với những câu hỏi bất ngờ của con, nhưng cách cô ấy biến chúng thành cơ hội học tập… thật đáng học hỏi!
Lúc ấy tôi mới hiểu: Câu trả lời đẹp nhất cho thắc mắc về AI không nằm ở định nghĩa chính xác, mà ở khoảnh khắc ta biến chiếc máy vô tri thành chất xúc tác cho trí tưởng tượng của trẻ.
Giữa Hàn Quốc và Canada, cách tiếp cận công nghệ có thể khác nhau, nhưng điểm chung vẫn là nuôi dưỡng trí tò mò. Chẳng phải chính cách cô ấy gieo những ‘hạt giống tại sao’ ấy đang giúp con hình thành tư duy phản biện – kỹ năng quan trọng hơn bất kỳ kiến thức công nghệ nào?
Nuôi dưỡng tò mò trong thời đại số
Thời buổi này, dễ thấy bố mẹ lo lắng khi con mê máy móc.
Nhưng cô ấy lại có cách riêng để cân bằng: Khi con xin mua drone, thay vì từ chối thẳng thừng, cô ấy gợi ý cả nhà cùng thử nghiệm ‘Nếu là chim, drone sẽ bay thế nào?’ bằng cách gập máy bay giấy đủ kiểu. Cả nhà hóa thân thành “kỹ sư hàng không” để lập trình đường bay, như chuẩn bị cho một chuyến du lịch gia đình phải tính toán từng điểm dừng!
Cuối tuần ấy, phòng khách trở thành phi trường với đủ loại phương tiện ‘thô sơ’ nhưng tràn ngập tiếng cười. Con gái còn sáng tạo ra “drone giấy biết hát” – thử hỏi máy móc nào làm được điều đó?
Bài học rút ra? Trẻ cần làm bạn với công nghệ chứ không phải nô lệ nó.
Bằng cách chuyển hóa sự hào hứng với robot thành các hoạt động thực tế, cô ấy đang giúp con hiểu rằng AI cũng chỉ là công cụ – trái tim hiếu kỳ và bàn tay khéo léo mới tạo nên điều kỳ diệu thật sự.
Chuẩn bị gì cho con trong thế giới AI?
Nhiều người bảo phải cho con học lập trình từ mẫu giáo. Đúng, nhưng chưa đủ!
Quan sát cách cô ấy dạy con tôi nghiệm ra: Kỹ năng mềm mới là ‘phần mềm’ không thể nâng cấp sau này.
Như hôm con gái hỏi: ‘Sao ông Google biết hết đáp án mà không làm giúp con bài tập?’ – Thay vì giải thích thuật toán, cô ấy hỏi lại: ‘Nếu con tạo ra robot giáo viên, con sẽ lập trình nó giúp bạn hiểu bài hay đưa luôn đáp án?’
Những câu hỏi ‘giả định’ như thế đang rèn cho trẻ 4 kỹ năng thiết yếu: Tư duy phản biện, sáng tạo, đồng cảm và ra quyết định – những thứ AI khó sao chép được.
Mỗi lần nhìn con tự tin thảo luận về đạo đức AI hay an toàn dữ liệu, tim tôi như nở hoa! Cách cô ấy biến những buổi trò chuyện gia đình thành ‘lớp học tương lai’ đơn giản mà hiệu quả thế không biết!
Khi thế giới thay đổi chóng mặt, có lẽ hành trang vững vàng nhất ta trao cho con không phải iPad đời mới hay khóa học coding đắt tiền, mà chính là khả năng đặt câu hỏi đúng và niềm vui khám phá không ngừng!
Như cách cô ấy vẫn làm mỗi ngày – bằng sự kiên nhẫn của người mẹ và trí tưởng tượng của một ‘nhà giáo dục tương lai’. Giờ thì tôi đã hiểu: Khám phá thế giới công nghệ cùng con không chỉ là chuẩn bị cho tương lai – đó còn là hành trình kỳ diệu nhất mà gia đình chúng ta có được!
Source: Alibaba’s $100M Investment Fuels X Square Robot’s Push For Embodied AI, Global Sales, And Next-Gen Humanoids, Yahoo Finance, 2025/09/14