Có một chiều mưa, con gái út ngồi bóc cơm nguội từng nắm nhỏ, tay run run giấu cái kẹp tóc gãy. Tôi định mắng vì làm bừa thì thấy mắt cháu loay hoay tìm chỗ cất.
Đúng lúc ấy, vợ tôi quỳ xuống lau nước mắt con bằng mép áo, giọng nhỏ như thì thầm: ‘Mẹ cũng hay giấu bí mật thế này hồi nhỏ’.
Giữa tiếng mưa rơi lộp độp, tôi chợt hiểu – kết nối với con không nằm ở những cuộc trò chuyện lớn. Nó bắt đầu từ khoảnh khắc ta dám dừng lại nhìn những hành động vụng về nhất của con, rồi thấy bóng dáng chính mình năm nào trong đó. Bạn có bao giờ cảm thấy con như cánh buồm nhỏ đang chống chèo giữa dòng?
Con ngại chia sẻ, Phụ huynh bắt đầu từ đâu?
Chúng ta hay chờ con òa khóc rồi mới hỏi ‘sao thế?’, nhưng sự thấu hiểu thực ra được xây nên từ những ngày thường bình yên. Nhớ hôm con trai lớn tôi 7 tuổi, cháu vật lộn thắt nơ giày trước cửa trường. Tôi định lau mồ hôi trán cháu thì vợ nhắc nhỏ: ‘Để con tự làm, nhưng đứng đủ gần để thấy cái nắm tay con lúc nãy run thế nào’. Vậy đấy, im lặng quan sát hành động nhỏ – như con xếp dép ngược, giấu kẹo thừa trong áo – lại chính là ngôn ngữ đầu tiên chúng cần được công nhận. Bạn không cần lời khen ‘con giỏi quá’, chỉ cần một cái gật đầu ‘bố thấy con cố gắng rồi’.
Thấy con út 4 tuổi cắm mặt vào điện thoại, tôi thử cách cũ: ‘Dùng điện thoại xong, con giúp mẹ mang đĩa ra bàn nhé?’. Cháu gật đầu vội nhưng tay không rời màn hình. Lần sau, tôi ngồi xuống cạnh cháu, đưa ảnh chụp hai bố con đi hồ bơi rồi hỏi: ‘Hôm qua chúng ta cười thế nào nhỉ?’. Mắt cháu bỗng long lanh, điện thoại tuột khỏi tay. Thú vị là, thay vì bảo ‘bỏ điện thoại’, hãy thử hỏi ‘bạn nhỏ trong máy đang nói gì thế?’. Câu chuyện mở ra không từ lời, mà từ cách ta sẵn lòng trở thành người bạn cùng khám phá thế giới kỳ diệu trong góc nhỏ của con.
Dạy ‘Trẻ Hư’ Không Dùng Roi Vọt: Nghệ Thuật Thấu Hiểu
Hôm qua, thằng bé hàng xóm giận dỗi đá tung làn đồ giặt. Mẹ cháu lao ra định quát thì bố nó ôm cháu vào lòng: ‘Bố thấy con giận như bão giật phăng cái áo con thích mặc’. Thằng bé khóc òa, rồi tự nhặt đồ giặt lại. Thú vị là, chúng ta thường vội vàng xử lý hành động ‘sai’, mà quên rằng trẻ thực ra hành động như ngọn nến – càng thổi mạnh càng dễ tắt. Cái cần giữ ấm là ngọn lửa cảm xúc đang rực bên trong.
Khi con gái tôi dẫm nát bánh sinh nhật em, vợ tôi không mắng ‘sao hư thế’. Cô ấy ngồi xuống hỏi: ‘Con muốn em cũng vui như hôm con sinh nhật phải không?’. Cháu gật đầu rối rít, cả nhà vui vẻ cùng nhau trộn vụn bánh làm chè. Thay vì rao giảng ‘phải yêu thương em’, hãy giúp con tìm cách biểu đạt tình cảm phù hợp. Như người bạn đồng hành, ta không phải là người sửa sai, mà là người cùng con tìm lối thoát cho những cảm xúc hỗn độn.
‘Mẹ ơi!’ – con trai tôi reo lên khi khóc xong – ‘Bây giờ con thấy buồn nhưng không muốn buồn nữa’. Tôi hôn lên trán cháu: ‘Cảm ơn con đã nói cho mẹ biết điều đó’.
— Mẹ của bé 5 tuổi ở TP.HCM
5 Điều Cần Làm Khi Kết Nối Gia Đình Bị Rạn Nứt
Đôi khi, chính những rạn nứt giữa cha mẹ lại là bài học lớn nhất cho con. Có lần vợ chồng tôi cãi nhau ầm ĩ về tiền học. Tối đó, con trai lặng lẽ đặt hai cốc nước đá trước cửa phòng. Tôi hỏi sao lại làm thế, cháu lí nhí: ‘Con thấy bố mẹ nóng nên mang nước giải nhiệt’. Trong im lặng của đêm khuya, tôi nhận ra mối quan hệ vợ chồng chính là nền tảng giáo dục con quan trọng nhất. Khi cha mẹ ‘mất kết nối với con’, hãy thử nhìn lại cầu nối giữa hai vợ chồng đã vững chắc chưa.
Chúng tôi tập một thói quen: mỗi tối dọn cơm, cả nhà cùng kể ‘điều khiến mình mỉm cười hôm nay’. Con gái 6 tuổi thường nói về viên sỏi hình trái tim. Vợ tôi chia sẻ về cốc trà đá của bà bán hàng. Còn tôi – là nụ cười con trai khi tôi kẹp lá dừa lên đầu. Những khoảnh khắc vụng về ấy hóa ra là tia lửa nhỏ hàn gắn mọi giận hờn. Và bạn biết không? Khi không khí gia đình ấm áp, con sẽ tự nhiên mở lòng. Không cần những ‘tuyệt chiêu’ phức tạp, chỉ cần ta dũng cảm sống thật, cho con thấy – ai cũng có lúc vấp ngã, nhưng quan trọng là chúng ta cùng nhau đứng dậy. Đó chính là bài học lớn nhất chúng ta có thể dạy con.
Bạn biết không? Hôm trước, thằng bé hàng xóm khóc lóc bảo tôi: ‘Chú ơi, bố mẹ cháu im lặng cả tuần’. Tôi mời cháu sang nhà chơi đá bóng, rồi bí mật nhờ vợ gọi điện mượn muối. Giữa trận bóng đang gay cấn, tiếng cười vợ chồng hàng xóm vọng sang khi tìm đến cửa nhà tôi. Kết nối gia đình đôi khi đơn giản như một nắm muối nhỏ – nhỏ bé nhưng đủ khiến mọi người quay về bên nhau.
Source: How LinkedIn Built Enterprise Multi-Agent AI on Existing Messaging Infrastructure, InfoQ, 2025/09/15