Hôm nay, tôi ngồi xem con gái nhỏ chơi với chiếc điện thoại. Giọng nói ngọng nghịu của con hỏi: ‘Này bạn ơi, tại sao trời lại mưa?’ Và giọng nói nhân tạo kiên nhẫn trả lời con từng câu hỏi. Trong khoảnh khắc ấy, tôi chợt nhớ đến những lần chúng ta cùng nhau trả lời những câu hỏi khó của con. Có lẽ, việc dạy con về AI cũng giống như cách chúng ta dạy con về cuộc sống – cần sự đồng hành, kiểm tra và trên hết là tình yêu thương.
Những Người Bạn Vô Hình Và Bài Học Về Niềm Tin
Nhìn con nói chuyện với trợ lý ảo như nói với một người bạn thật, đôi mắt con sáng lên mỗi khi nhận được câu trả lời. Tôi nghĩ về cách chúng ta dạy con rằng bạn bè thì cần được lắng nghe, nhưng cũng cần biết đặt câu hỏi. Giống như cách chúng ta kiểm tra xem con đã làm xong bài tập chưa, hay đã đánh răng đúng cách. Chúng ta không bao giờ tin mù quáng vào một điều gì, dù đó là lời của một người bạn hay của một cỗ máy. Chính sự hoài nghi lành mạnh ấy sẽ bảo vệ con trên hành trình khám phá thế giới số.
Khi Công Nghệ Trở Thành Cầu Nối Yêu Thương
Có những lần con dùng AI để vẽ một bức tranh tặng chúng ta nhân ngày đặc biệt. Con dùng AI vẽ những nét ngây ngô nhưng tràn ngập yêu thương. Trong khoảnh khắc ấy, công nghệ không còn là thứ gì đó xa lạ, mà trở thành cây cầu nối những trái tim lại với nhau. Giống như cách chúng ta dùng video call để kết nối với ông bà, hay dùng ứng dụng để lên kế hoạch cho những chuyến đi chơi cùng nhau. Công nghệ, khi được sử dụng với tình yêu thương, sẽ trở thành phương tiện để chúng ta thể hiện sự quan tâm đến nhau.
Những Bài Học Từ Những Lần ‘Đi Lạc’ Cùng Công Nghệ
Cũng có những lần AI đưa ra gợi ý ngớ ngẩn, như bảo rằng nên cho con ăn kem cho bữa sáng, hay rằng chó có thể biết nói tiếng người. Những lúc ấy, chúng ta lại cùng nhau cười lớn và giải thích cho con về những hạn chế của công nghệ. Những lần ‘đi lạc’ ấy không phải là thất bại, mà là cơ hội để chúng ta dạy con về sự phản biện và tư duy độc lập. Đó chính là cách chúng ta đồng hành cùng con học hỏi công nghệ một cách an toàn và hiệu quả.
Hành Trình Mà Chúng Ta Đang Cùng Nhau Viết Nên
Mỗi tối khi chúng ta ngồi lại cùng con, lắng nghe những câu chuyện về ‘người bạn’ AI của con, tôi lại thấy mình học được nhiều điều. Học về sự kiên nhẫn mà chúng ta cùng nhau rèn luyện. Học về cách lắng nghe mà con đang tập. Và học về sự tin tưởng có cân nhắc mà cả gia đình cùng xây dựng. Có lẽ, việc dạy con về AI không chỉ là chuẩn bị cho con bước vào tương lai, mà còn là cơ hội để chúng ta nhìn lại cách mình yêu thương và dạy dỗ nhau.
Sự đồng hành của chúng ta mới là điều quan trọng nhất.