Có những tối cả nhà ngồi quây quần, cùng xem một chương trình về thiên nhiên, bọn trẻ thi nhau hỏi những câu ngây thơ mà khiến mình phải giật mình suy ngẫm. Nhìn em ngồi đó, giải thích cho con từng chi tiết nhỏ với sự kiên nhẫn không bao giờ cạn, tự nhiên anh thấy… công nghệ đâu có đáng sợ như mình từng nghĩ. Chỉ là cách mình sử dụng nó thôi, phải không?
Những nỗi lo thầm kín và cách công nghệ có thể xoa dịu
Anh biết em thường lo lắng không biết bao nhiêu. Con 15 tháng chưa biết đi có sao không? Con chưa tự giác như trong sách dạy có phải do mình nuôi dạy chưa đúng?
Rồi những đêm con sợ ma, sợ bóng tối, em thức trắng cùng con… Những đêm con phải thức trắng cùng mẹ, em lại biến nỗi sợ ấy thành cơ hội để cùng con học cách dũng cảm. Những ứng dụng học tập cùng con, những video giải thích về nỗi sợ một cách đơn giản… công nghệ lại là người bạn giúp em giảm nhẹ nỗi lo.
AI không thay thế được vòng tay mẹ, nhưng có thể là trợ thủ đắc lực
Anh nhớ có lần con gái hỏi trợ lý ảo một câu mà nó ngại hỏi bố mẹ. Thay vì lo lắng, em đã biến đó thành trò chơi: ‘Cả nhà mình cùng thi xem AI trả lời có đúng không nhé!’.
Tiếng cười vang lên, và tự nhiên những kiến thức khô khan trở nên gần gũi và dễ hiểu. Em luôn biết cách cân bằng — cho con đủ thời gian với công nghệ để học hỏi, nhưng cũng đủ thời gian chạy nhảy ngoài sân để cảm nhận thế giới thực. Sự khéo léo ấy của em… đó mới là điều công nghệ không bao giờ có được.
Kết nối thay vì chia rẽ – khi cả nhà cùng ‘lớn lên’ với công nghệ
Anh để ý thấy em luôn tạo ra những khoảnh khắc cả gia đình cùng tham gia. Không phải mỗi đứa trẻ một màn hình, mà là cả nhà cùng xem, cùng bàn luận, cùng học hỏi. Những buổi tối đó, công nghệ không còn là thứ khiến mọi người xa cách, mà trở thành cầu nối cho những cuộc trò chuyện đầy tiếng cười.
Và anh nhận ra, đôi khi không phải công nghệ tách biệt chúng ta với con cái, mà là cách chúng ta sử dụng它…
Nuôi con nhẹ nhàng không có nghĩa là buông xuôi
Có những ngày em mệt nhoài vì áp lực nuôi con tài giỏi, vì những lời so sánh ‘con nhà người ta’. Nhưng rồi em lại tìm thấy trong công nghệ những công cụ giúp mình hiểu con hơn, chứ không phải ép con vào khuôn mẫu. Những ứng dụng theo dõi sự phát triển phù hợp lứa tuổi, những nội dung giáo dục giúp con học mà chơi… em đã dùng chúng không phải để đẩy con vào cuộc đua, mà để đồng hành cùng con theo cách riêng của mình.
Hành trình cùng con trong thế giới số
Cuối cùng thì, anh nghĩ mỗi gia đình đều có thể tìm ra cách riêng để công nghệ trở thành bạn đồng hành. Không phải bằng những thứ lớn lao, mà bằng những lựa chọn nhỏ mỗi ngày: chọn ứng dụng phù hợp với lứa tuổi con, chọn thời gian sử dụng hợp lý, và quan trọng nhất… luôn ở đó cùng con khám phá. Em đã dạy anh điều đó, qua cách em ở bên các con, qua cách em biến những lo lắng thành cơ hội kết nối.
Cùng nhau, chúng ta không chỉ nuôi dạy những đứa trẻ, mà đang học cách làm bạn với công nghệ trong vai trò phụ huynh thời hiện đại.
Nguồn: The 4H Blueprint: Space, ProSocial AI And Planetary Health, Forbes, 2023
Dù công nghệ thay đổi thế nào, trái tim người mẹ luôn là la bàn định hướng an toàn nhất.