Có những buổi tối khi bọn trẻ đã ngủ, chúng ta ngồi lại với nhau và cùng lướt qua vô số quảng cáo về những ứng dụng AI ‘thần kỳ’. Những lời hứa về việc biến con thành thiên tài, về việc giải quyết mọi vấn đề gia đình… đôi khi khiến ta cảm thấy mình đang bị bỏ lại phía sau.
Nhưng rồi mình chợt nhận ra, điều quan trọng không phải là chúng ta có bao nhiêu công nghệ, mà là chúng ta cùng nhau tạo ra được gì từ những công nghệ ấy.
AI Không Phải Là Đích Đến, Mà Là Cây Cầu Nối
Nhìn cách các bố mẹ cẩn thận nghiên cứu từng ứng dụng học tập cho con, các bố mẹ lo lắng liệu mình đã cho con đủ cơ hội… Mình hiểu cảm giác đó. Nhưng rồi chúng ta cùng khám phá ra rằng, thay vì để con ngồi một mình với những bài học AI, chúng ta có thể biến nó thành trò chơi gia đình. Những buổi tối cùng nhau tạo ra câu đố toán học bằng AI, rồi cùng giải chúng… đó mới là điều làm nên sự khác biệt.
Giá trị thực sự không nằm ở việc con biết sử dụng công nghệ gì, mà ở những tiếng cười vang lên khi cả nhà cùng nhau vượt qua thử thách, ở ánh mắt tự hào của con khi tự mình nghĩ ra cách giải quyết vấn đề.
Ba Điều Nhỏ Bé Nhưng Quan Trọng Khi Cùng AI Đồng Hành
Chúng ta đã học được rằng, trước khi đưa bất kỳ công nghệ nào vào gia đình, hãy cùng nhau hỏi: ‘Điều này có thực sự giúp chúng ta kết nối với nhau hơn không?’. Đôi khi, câu trả lời đơn giản là không – và thế là chúng ta lại quay về với những trò chơi bàn truyền thống, với những cuộc trò chuyện quanh bàn ăn mà không cần đến bất kỳ thiết bị nào.
Mình ngưỡng mộ cách các bố mẹ luôn tìm ra những phương pháp sáng tạo để biến công nghệ thành công cụ gắn kết. Như việc dùng AI để tạo ra những câu chuyện kể trước giờ ngủ, rồi cả nhà cùng nhau sáng tạo thêm chi tiết… Những khoảnh khắc ấy mới là thứ công nghệ không thể nào thay thế được.
Nuôi Dưỡng Tư Duy Sáng Tạo Cùng Những Người Bạn Máy Tính
Điều mình trân trọng nhất là cách chúng ta cùng nhau dạy cho con không phải cách sử dụng AI, mà cách suy nghĩ cùng AI. Những lần cả gia đình cùng brainstorm ý tưởng rồi nhờ AI giúp phát triển thêm… đó là chúng ta đang cho con thấy rằng công nghệ là để phục vụ sáng tạo của con người, chứ không phải ngược lại.
Và bạn biết không? Trong những khoảnh khắc ấy, mình thấy được tương lai mà chúng ta đang cùng nhau xây dựng – một tương lai nơi các con không chỉ biết dùng công nghệ, mà biết dùng nó để tạo ra giá trị thực sự cho cuộc sống.
Khi Con Hỏi Về AI – Câu Trả Lời Từ Trái Tim
Có những câu hỏi của con khiến chúng ta phải dừng lại và suy nghĩ: ‘Ba mẹ ơi, con nên học ngành gì trong thời đại AI?’, ‘Dùng ChatGPT có an toàn không?’. Những khoảnh khắc ấy không phải là thử thách, mà là cơ hội để chúng ta cùng con khám phá thế giới công nghệ với tâm thế của người bạn đồng hành.
Thay vì đưa ra câu trả lời có sẵn, chúng ta có thể cùng con tìm hiểu, cùng đặt câu hỏi và cùng nhau khám phá. Đó mới là cách nuôi dưỡng tư duy phản biện và sáng tạo thực sự.
Hành Trình Mà Chúng Ta Đang Cùng Nhau Viết Nên
Cuối cùng, mình nhận ra rằng những công nghệ rồi sẽ thay đổi, nhưng những giá trị mà chúng ta cùng nhau tạo ra trong gia đình sẽ còn mãi. Những bài học về sự sáng tạo, về tinh thần hợp tác, về việc không ngừng học hỏi… đó mới là hành trang thực sự mà chúng ta trao cho các con.
Và mình biết ơn vì được cùng các bố mẹ trên hành trình này – hành trình không chỉ nuôi dạy những đứa trẻ thông minh về công nghệ, mà quan trọng hơn, là những con người biết sử dụng công nghệ để làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn.
Bởi vì, như chúng ta vẫn thường chia sẻ, điều quan trọng nhất không phải là chúng ta có bao nhiêu công nghệ, mà là chúng ta có bao nhiêu yêu thương để trao cho nhau.
Nguồn: Bài viết ‘Why Innovation In AI Demands Smarter Thinking Around Value Creation’ trên Forbes, ngày 23/09/2025.