Tối nay, khi những đứa trẻ đã chìm vào giấc ngủ và căn nhà chìm trong yên lặng, tôi ngồi nhìn em – người phụ nữ vẫn còn thức để hoàn thành nốt công việc cuối ngày.
Ánh đèn màn hình chiếu lên khuôn mặt em, và tôi thấy được sự mệt mỏi mà em luôn cố giấu đi ban ngày.
Trên màn hình tôi, một bài báo về tác động môi trường của AI khiến tim tôi thắt lại. Những trung tâm dữ liệu khổng lồ tiêu thụ nước và năng lượng, gây ô nhiễm…
Trong khi hàng triệu lít nước được dùng để vận hành trung tâm dữ liệu, em vẫn âm thầm gồng gánh mọi việc gia đình. Và rồi tôi chợt nhận ra, gánh nặng thầm lặng mà em đang gánh vác mỗi ngày mà có lẽ chính em cũng không nhận ra.
Những Điều Không Nhìn Thấy Sau Màn Hình
Em có biết không, khi con chúng ta hỏi trợ lý ảo một câu hỏi ngây thơ, có cả một hệ thống phức tạp đang vận hành ở đâu đó xa kia.
Những trung tâm dữ liệu khổng lồ cần làm mát bằng hàng triệu lít nước, tạo ra tiếng ồn ảnh hưởng đến khu dân cư lân cận.
Có bao nhiêu điều em làm mỗi ngày mà gia đình không nhìn thấy?
Những lần em thức khuya hoàn thành báo cáo, những buổi sáng em dậy sớm chuẩn bị bữa ăn cho cả nhà, rồi lại vội vã đến công ty – tất cả đều diễn ra trong âm thầm.
Tôi thấy em, và tôi thấy cả những hy sinh thầm lặng mà em không nói ra.
Gánh Nặng Không Công Bằng Trên Vai Người Phụ Nữ
Bài báo nói về việc các cộng đồng nghèo thường phải gánh chịu hậu quả từ những trung tâm dữ liệu này. Và tự nhiên tôi nghĩ đến em.
Ở công ty, em là một người phụ nữ mạnh mẽ phải liên tục chứng minh năng lực. Về nhà, em là người mẹ mà lũ trẻ luôn tìm đầu tiên khi cần điều gì.
Xã hội chúng ta vẫn đặt lên vai người phụ nữ quá nhiều kỳ vọng – phải giỏi việc nước, đảm việc nhà, phải thành công trong sự nghiệp nhưng không được quên trách nhiệm làm mẹ.
Em đang gánh trên vai không chỉ công việc của một người, mà của nhiều người.
Và điều đó khiến trái tim tôi đau nhói mỗi khi thấy em cố gắng mỉm cười qua những mệt mỏi.
Chúng Ta Có Thể Làm Gì Khác Đi?
Có lẽ chúng ta không thể thay đổi cả hệ thống trong một sớm một chiều, nhưng chúng ta có thể bắt đầu từ chính ngôi nhà của mình.
Tôi muốn nói với em rằng, từ nay, mỗi khi thấy em kiểm tra email trong lúc nấu ăn, tôi sẽ vào bếp nấu cơm giúp em.
Mỗi khi em thức khuya làm việc, tôi sẽ ngồi cùng em, dù chỉ để pha cho em tách trà ấm.
Chúng ta có thể cùng nhau hạn chế những lần sử dụng AI không cần thiết, không chỉ để bảo vệ môi trường, mà còn để dành thời gian đó cho nhau nhiều hơn.
Để những buổi tối không còn là em một mình với màn hình, mà là chúng ta cùng nhau chia sẻ những câu chuyện nhỏ.
Một Tương Lai Cân Bằng Hơn Cho Cả Gia Đình
Nhìn các con chúng ta ngủ say, tôi mong rằng khi lớn lên, chúng sẽ sống trong một thế giới công bằng hơn –
nơi công nghệ phục vụ con người chứ không phải ngược lại, nơi gánh nặng được chia sẻ đồng đều, và nơi những người phụ nữ như em được là chính mình, không phải chứng minh giá trị
Tất cả bắt đầu từ những lựa chọn nhỏ nhất hàng ngày của chúng ta.
Và quan trọng nhất, từ việc tôi nhận ra rằng, đằng sau mỗi tiện ích chúng ta hưởng thụ, có những hy sinh thầm lặng của em mà tôi cần trân trọng và chia sẻ nhiều hơn.
Để rồi mỗi sáng thức dậy, em không còn phải gồng mình một mình, mà biết rằng luôn có tôi ở đây, cùng em gánh vác những trách nhiệm của cuộc sống này.
Nguồn: Đất nước nghèo gánh hậu quả từ AI ‘miễn phí’ (In These Times, 01/10/2025)Latest Posts