Có những buổi tối, sau khi con đã ngủ và căn nhà im ắng, tôi vẫn ngồi bên cạnh em, lướt điện thoại. Đôi khi là để kiểm tra email công việc, nhưng thường là để xem những gì bạn bè chia sẻ. Gần đây, một bức ảnh của một người bạn lan truyền trên mạng — một khoảnh khắc đẹp rực rỡ, đầy cảm xúc. Tôi chỉ vào và nói: ‘Em xem, ai chụp thế này?’
Em mỉm cười, tay vẫn vuốt ve tóc con: ‘Đó không phải ảnh thật, anh ạ. Là AI tạo ra’. Tôi ngạc nhiên. Không phải vì công nghệ, mà vì sự bình thản của em
Em đã quen với những công cụ này từ lâu, kể cả khi xem ảnh online. Nhưng điều thực sự khiến tôi suy nghĩ là cách em nhìn nhận những điều này, và từ đó, cách chúng ta nên bảo vệ con mình trong thế giới số này. Giữa một thế giới kỹ thuật số ngày càng phức tạp, em đã tìm ra cách để giữ gìn sự thật trong những điều quan trọng nhất: gia đình và tình yêu của chúng ta. Và tôi tự hỏi, làm sao để con mình cũng có được sự tỉnh táo ấy?
Bản Sắc Trong Tầm Kiểm Soát: Tại Sao Lại Quan Trọng Hơn Bao Giờ Hết?
Có những buổi sáng, khi em chuẩn bị đi làm, tôi thấy em ngồi trước gương, kiểm tra lại ngoại hình của mình trên màn hình điện thoại. Không phải để khoe khoang, mà để chắc rằng mọi thứ như em muốn. ‘Anh có thấy không?’, em hỏi, chỉ vào một bức ảnh đã qua chỉnh sửa nhẹ. ‘Em chỉ muốn trông thật tự nhiên thôi’. Tôi gật đầu, nhưng trong lòng hiểu đây là cuộc chiến thầm lặng ngày càng nhiều phụ nữ phải đối mặt
Công nghệ AI có thể tạo ra những phiên bản hoàn hảo của chúng ta — những người trẻ hơn, đẹp hơn, thành công hơn. Và trong một thế giới mà mọi khoảnh khắc đều được ghi lại và chia sẻ, áp lực để ‘trông hoàn hảo’ trở nên ngày càng lớn. Với em, điều này không chỉ là về ngoại hình. Đó là về việc giữ được bản sắc thật của mình giữa một thế giới kỹ thuật số ngày càng phức tạp
Nếu người lớn chúng ta đã phải đối mặt với áp lực ‘hoàn hảo’ và nguy cơ bị ‘đánh cắp’ bản sắc số, thì những đứa trẻ của chúng ta còn dễ bị tổn thương hơn biết bao. Con trẻ tạo ra dấu chân kỹ thuật số từ rất sớm, đôi khi là do chính chúng ta chia sẻ những hình ảnh, video đáng yêu. Nhưng chúng ta đã nghĩ đến việc bảo vệ danh tính số của con trên mạng như thế nào chưa? Liệu thông tin cá nhân của con có đang được bảo vệ an toàn trước những thuật toán AI ngày càng tinh vi? Đó là điều khiến tôi trăn trở, và cũng là điều tôi thấy em luôn suy nghĩ
An Toàn Danh Tính Trực Tuyến Cho Trẻ Trong Kỷ Nguyên AI
Hôm nay, em chia sẻ với tôi về một công cụ mới mà công ty em đang thử nghiệm. Nó không phải là để tạo ra hình ảnh hoàn hảo hơn, mà để xác minh chúng. Một công cụ AI có thể phân biệt giữa hình ảnh thật và hình ảnh do AI tạo ra. Nghe có vẻ nghịch lý, phải không? Nhưng đó chính là cách công nghệ đang tiến hóa — không chỉ để tạo ra, mà còn để bảo vệ sự thật
Em giải thích cho tôi, đôi mắt sáng rỡ niềm đam mê: ‘Giờ đây, chúng ta có thể xác minh nguồn gốc của một hình ảnh, biết liệu nó có được chỉnh sửa hay không, và mức độ chỉnh sửa là bao nhiêu’. Điều này thực sự thay đổi cách chúng ta tiếp nhận thông tin trong thời đại tin giả lan truyền ngày càng phổ biến. Và tôi tự hỏi, liệu những công cụ này có thể giúp chúng ta bảo vệ thông tin cá nhân của con trên mạng, khỏi những thông tin sai lệch, hay thậm chí là những hình ảnh bị chỉnh sửa của chính con
Tối hôm đó, chúng tôi cùng xem lại những bức ảnh kỷ niệm của gia đình. Không phải để tìm lỗi, mà để cảm ơn vì chúng là thật. Những khoảnh khắc không hoàn hảo — con đang khúc khích khi ăn dặm, em đang mệt mỏi sau một ngày dài, tôi đang luống cuống chăm sóc con lần đầu tiên — tất cả đều là thật, và vì vậy, chúng vô giá
Em nói với tôi: ‘Công nghệ này không phải là để sợ hãi, mà là để trao quyền’. Nó cho phép chúng ta đưa ra những lựa chọn sáng suốt hơn về những gì chúng ta chia sẻ, và những gì chúng ta tin. Và với những công cụ này, chúng ta có thể bảo vệ cả khách hàng lẫn chính mình, và quan trọng hơn, là để an toàn danh tính trực tuyến cho trẻ trong kỷ nguyên AI
Vượt Xa Sự Bảo Vệ: AI Như Một Đối Tác Sáng Tạo Và Phát Triển Của Con
Tôi nhớ lại lần đầu tiên em giới thiệu tôi với một công cụ AI dùng để học tiếng Anh cho con. Ban đầu, tôi lo lắng rằng chúng sẽ thay thế con người. Nhưng em chỉ cười và nói: ‘Công nghệ tốt nhất là công nghệ phục vụ con người, không phải thay thế con người’. Và em đúng. Những công cụ này không lấy đi thời gian của chúng ta, mà giúp chúng ta có thêm thời gian cho những điều quan trọng ― như kể chuyện cổ tích. Khi tôi thấy con bé cười toe toét khi mẹ kể chuyện với giọng Anh uyển chuyển, tôi hiểu rằng công nghệ có thể là một cây cầu kết nối, chứ không phải một bức tường ngăn cách. Chúng ta có thể dạy con cách sử dụng AI như một công cụ sáng tạo lành mạnh, thay vì chỉ là nơi tiêu thụ thông tin thụ động
Xây Dựng Tương Lai Kỹ Thuật Số Đáng Tin Cậy: Trách Nhiệm Chung Của Chúng Ta
Giữa một thế giới ngày càng phụ thuộc vào công nghệ, chúng tôi nhận ra rằng việc xây dựng một không gian kỹ thuật số đáng tin tưởng không chỉ là trách nhiệm của các nhà phát triển hay chính phủ. Đó là trách nhiệm của chúng ta — mỗi người, mỗi gia đình — trong việc hướng dẫn bảo vệ danh tính số của con trên mạng
Chúng tôi bắt đầu dạy con về sự thật và sự thật trong thế giới kỹ thuật số. Không phải bằng những bài giảng dài dòng, mà bằng những cuộc trò chuyện đơn giản: ‘Con biết không, có những hình ảnh được tạo ra bởi máy tính, giống như cách con vẽ tranh nhưng nhanh hơn’. Con bé ngước lên, mắt tròn xoe: ‘Vậy làm sao để biết thật và giả?’. Và chúng tôi cùng nhau tìm hiểu, cùng nhau đặt câu hỏi. Chúng tôi dạy con về quyền riêng tư trực tuyến, về việc không chia sẻ quá nhiều thông tin cá nhân, và về việc suy nghĩ kỹ trước khi nhấp chuột
Đối với tôi, điều này đã thay đổi cách tôi sử dụng mạng xã hội. Tôi không chỉ lướt vô định, mà tìm kiếm những nguồn tin đáng tin cậy. Tôi không chỉ chia sẻ mà còn kiểm tra thông tin trước khi chia sẻ. Và quan trọng nhất, tôi học cách trân trọng những khoảnh khắc thật — những bữa cơm không được chụp hoàn hảo, những cuộc trò chuyện không được chỉnh sửa, những cái ôm không được lọc bằng bộ lọc đẹp mắt
Và hãy nhớ, việc xác minh thông tin đôi khi cũng giống như việc dạy con tập đi xe đạp — cần sự kiên nhẫn, những cú ngã, và luôn có một bàn tay tin cậy ở phía sau để đỡ lấy. Nhưng quan trọng hơn cả là sự tỉnh táo và tình yêu thương. Yêu thương đủ để nhìn vào mắt đối phương và biết rằng, dù ngoài kia có bao nhiêu phiên bản kỹ thuật số hoàn hảo, thì người bạn đời thật của bạn và những đứa con của chúng ta vẫn là những người duy nhất, đặc biệt nhất
Cuối cùng, tôi hiểu rằng công nghệ chỉ là công cụ. Cách chúng ta sử dụng nó mới định hình thế giới chúng ta sống. Và giữa một thế giới đầy những hình ảnh ảo, điều quý giá nhất vẫn là những khoảnh khắc thật — những cái nắm tay, những cái ôm, những câu chuyện được kể dưới ánh đèn mờ trong căn phòng ngủ nhỏ của chúng ta. Đó là bản sắc không công nghệ nào có thể sao chép được, và là điều chúng ta cùng nhau gìn giữ cho con
Theo báo VnExpress cập nhật 15/09/2023, nhiều công cụ xác minh ảnh AI đang được phát triển để bảo vệ thông tin cá nhân