Có những buổi tối, khi con háo hức khoe vừa hỏi ChatGPT giải bài tập,
hay thích thú với trợ lý ảo kể chuyện cổ tích.
Mình chợt nghĩ về cách chúng ta cân bằng giữa công nghệ và những điều thật trong cuộc sống.
Không phải những điều to tát, mà chính từ những câu hỏi ngây thơ của con, mình học được cách AI có thể trở thành người bạn đồng hành thân thiết – nếu ta biết dẫn dắt bằng cả trái tim.
Những Câu Hỏi ‘Hóc Búa’ Và Cách Ta Cùng Con Tìm Lời Giải
Chắc hẳn bố mẹ nào cũng từng bối rối khi con hỏi những câu mà mình không biết giải thích sao cho dễ hiểu.
‘Sao điện thoại biết con thích màu hồng?’ – nghe tưởng đơn giản, nhưng thật ra là cánh cửa mở ra thế giới công nghệ diệu kỳ.
Thay vì né tránh, mình học cách cùng con tìm hiểu, dùng chính những thắc mắc ấy để dạy con về AI một cách an toàn và gần gũi.
Đôi khi, mình cũng phải lên mạng tra cứu rồi giải thích lại theo cách con hiểu được, và khoảnh khắc ấy trở thành cơ hội quý giá để cả nhà cùng học hỏi.
Khi Công Nghệ Trở Thành Bạn Đồng Hành Của Con
AI giờ đâu phải chỉ người lớn dùng, trẻ con cũng tò mò hỏi hoài.
Mình thấy con hào hứng khám phá cùng AI, và nhận ra đó không hẳn là điều đáng lo.
Quan trọng là cách ta hướng dẫn con dùng công nghệ thông minh – như cùng đặt câu đố vui mỗi tối, hay dùng AI kể chuyện cổ tích thay vì để con dán mắt vào màn hình một mình.
Những lúc AI trả lời sai be bét, cả nhà cùng cười ngặt nghẽo, và mình thấy đó chính là khoảnh khắc công nghệ trở nên ấm áp đặc biệt.
Cân Bằng Giữa Màn Hình Và Thiên Nhiên
Cân bằng giữa công nghệ và thiên nhiên khó lắm, nhưng phải cố cho con.
Sau những giờ khám phá cùng AI, mình thường dẫn con ra ngoài chơi, nhặt lá, ngắm mây – để con hiểu rằng công nghệ dù hay đến đâu cũng không thay thế được thế giới thật ngoài kia.
Mình cũng lo con lệ thuộc vào AI quá, sau này không biết tự làm gì, nên luôn nhắc nhở con rằng máy móc chỉ là công cụ hỗ trợ, còn suy nghĩ và sáng tạo mới là điều con cần nuôi dưỡng.
Bài Học Từ Những Lần ‘Loay Hoay’
Giờ trẻ con giỏi công nghệ hơn mình nhiều, đôi lúc thấy hoang mang thật.
Nhưng chính những lần loay hoay không biết dạy con dùng AI sao cho an toàn lại dạy mình bài học về sự kiên nhẫn và cởi mở.
Mình học được từ con nhiều điều mới mẻ, và con cũng học từ mình cách sử dụng công nghệ có trách nhiệm.
Có lẽ, điểm cân bằng nhất không nằm ở việc cấm đoán hay buông lỏng, mà ở những cuộc trò chuyện chân thành giữa bố mẹ và con cái về thế giới công nghệ đang thay đổi từng ngày.
AI Và Gia Đình Việt: Chuyện Của Những Trái Tim Biết Lắng Nghe
Cuối cùng, mình nhận ra rằng dù công nghệ có phát triển đến đâu, thì gia đình mình vẫn giữ được nét đẹp riêng – ở những bữa cơm cùng trò chuyện, ở tiếng cười rôm rả khi cả nhà cùng khám phá điều mới, và ở cách ta giải thích về AI cho con như kể chuyện thần tiên vậy.
Công nghệ sẽ thay đổi, nhưng tình yêu thương và sự thấu hiểu giữa bố mẹ và con cái luôn là điều không thể thay thế. Và có lẽ, đó chính là cách cân bằng đẹp nhất mà chúng ta có thể mang đến cho con.
Source: UNICEF Việt Nam về AI trong giáo dục trẻ em, 2023