Có những buổi tối, nhìn con say sưa với chiếc điện thoại, mình cứ tự hỏi… liệu công nghệ đang mang con đi xa hay lại đang mở ra những cánh cửa mới? Rồi mình nhận ra, điều quan trọng không phải là cấm đoán, mà là cùng con tìm ra cách cân bằng. Giống như cách em luôn khéo léo phân bổ thời gian cho con giữa học tập và vui chơi, công nghệ cũng cần được tiếp cận với sự hướng dẫn và đồng hành.
Khi Con Hỏi Về AI: Cơ Hội Để Cùng Học Và Hiểu
Con mình hỏi về AI suốt, có phải bố mẹ nào cũng từng phân vân không biết giải thích sao cho dễ hiểu? Mình nhớ có lần con hỏi ‘Siri có phải là người không bố?’. Thay vì trả lời ngay, mình cùng con thử nghiệm: đặt những câu hỏi đơn giản, quan sát cách AI phản ứng.
Rồi mình giải thích rằng AI giống như một người bạn rất thông minh nhưng cần được học hỏi từ con người. Điều quan trọng là tạo không gian để con cảm thấy thoải mái đặt câu hỏi, và cùng nhau tìm hiểu thay vì chỉ đưa ra câu trả lời có sẵn.
Ranh Giới Mềm: Quản Lý Thời Gian Dùng Điện Thoại Mà Không Cần Cấm Đoán
Còn bạn nào đang lo lắng vì con cứ dán mắt vào điện thoại, quên cả chuyện trò với mình không? Mình đã từng như thế! Nhớ có lần mình đã quét điện thoại khi con đang kể chuyện ở trường, và nhìn ánh mắt thất vọng của con, mình đã nhận ra… thay vì đặt ra những quy định cứng nhắc, hãy cùng con xây dựng thói quen.
Những chiếc hộp ‘thời gian không công nghệ’ trong bữa ăn, những buổi tối đọc sách cùng nhau, hay những hoạt động ngoài trời mà cả gia đình cùng tham gia. Quan trọng là chính mình cũng phải làm gương – không dùng điện thoại trong những khoảnh khắc gia đình.
Con học từ những gì chúng ta làm, nhiều hơn những gì chúng ta nói.
AI Giúp Học Tập: Đồng Hành Thay Vì Ỷ Lại
Con dùng AI làm bài tập, vừa mừng vừa lo không biết có nên ngăn cản? Mình nghĩ thay vì cấm, hãy biến thành cơ hội để dạy con về tư duy phản biện. Cùng con phân tích kết quả từ AI, đặt câu hỏi ‘tại sao nó lại đưa ra đáp án này?’, ‘liệu có cách giải nào khác không?’.
Như cách em thường làm khi cùng con học bài – không chỉ cho đáp án, mà hướng dẫn con cách tìm ra đáp án. AI có thể là công cụ hỗ trợ tuyệt vời, nhưng quan trọng nhất vẫn là khả năng tư duy và sáng tạo của con người.
Hôm nọ con dùng AI vẽ một bức cảnh biển, nhưng lại thêm cả mặt trăng phía dưới. Mình hỏi tại sao, con cười toe toét: ‘Bố ơi, AI không biết mặt trăng không xuống biển được!’ Cái sáng tạo đó, công nghệ nào thay thế được? Nghe con nói xong, mình vui lắm, thật sự!
An Toàn Trong Thế Giới Số: Những Điều Cần Đồng Hành Cùng Con
Sợ con bị ảnh hưởng bởi thông tin không phù hợp từ AI? Mình và em đã cùng nhau tìm hiểu về các ứng dụng có chế độ kiểm soát của phụ huynh, cùng con thảo luận về những thông tin nào là đáng tin cậy.
Quan trọng là tạo cho con sự tự tin để chia sẻ khi gặp phải điều gì đó khiến con cảm thấy không thoải mái. Như những lúc em nhẹ nhàng hỏi con về một ngày ở trường, hãy cùng hỏi con về những trải nghiệm công nghệ của chúng.
Giống như khi dạy con đi xe đạp, mình không thể giữ tay con mãi phải không? Cần để con tự mình trải nghiệm, luôn ở phía sau sẵn sàng đỡ khi con cần.
Cân Bằng Giữa Màn Hình Và Cuộc Sống: Bài Học Từ Chính Gia Đình
Có cách nào cân bằng giữa công nghệ và hoạt động ngoài trời cho trẻ không? Mình nhận ra rằng sự cân bằng không đến từ những quy tắc cứng nhắc, mà từ những thói quen nhỏ hàng ngày.
Những buổi đi dạo cuối tuần mà cả nhà cùng tắt điện thoại, những trò chơi board game thay vì xem TV, hay đơn giản là cùng nấu một bữa ăn mà không có sự xuất hiện của màn hình.
Mình đôi khi nhớ lại cách ông bà mình dạy, kết hợp với những gì mình học được ở Canada… Chẳng hạn như món bún mì Hàn Quốc kết hợp phô mai Canada cả nhà mình thường làm cuối tuần, cùng nhau chuẩn bị mà không điện thoại bên cạnh.
Công nghệ là công cụ tuyệt vời, nhưng những kết nối thực giữa người với người mới là điều làm nên hạnh phúc gia đình. Và đôi khi, bài học lớn nhất lại đến từ những khoảnh khắc giản dị nhất.
Source: Google humorously critiques Apple’s AI in new iPhone 17 ad, Techpinions, 2025/09/13