Có bao giờ bạn đứng hình, thậm chí là bí bách khi con hỏi ‘tại sao’ không ngừng? Đùng một cái, tôi nhớ lại chiều mưa năm ấy. Con bé chỉ vào vũng nước: ‘Sao có cầu vồng ở đây?’
Vợ tôi – chắc chắn rồi – không vội trả lời. Cô ấy quỳ xuống bên con, giọng dịu dàng mà rạng rỡ: ‘Mẹ cũng chưa biết, mình cùng tìm hiểu nhé?’ Cách cô ấy làm – tôn trọng tri thức nhưng khuyến khích sự tìm tòi – là sự hòa quyện tự nhiên giữa tinh thần giáo dục Hàn Quốc và sự cởi mở Canada nơi chúng tôi sống.
Đến giờ tôi vẫn nhớ nụ cười rạng rỡ khi con tự phát hiện cầu vồng bé xíu từ vòi nước. Thực ra, tôi đã từng rất sợ những câu hỏi ‘tại sao’ này, cho đến khi nhận ra chúng không phải là bài kiểm tra kiến thức của mình mà là cánh cửa mở ra thế giới tưởng tượng của con.
Không cần trả lời tất cả, cô ấy đã thắp lên ngọn lửa tò mò trong con – và tôi hiểu, điều này quý giá hơn mọi câu trả lời sẵn có.
Khó tin phải không? Chính khoảnh khắc mẹ ‘không biết’ ấy lại là món quà lớn nhất!
‘Mẹ Không Biết’ – Khởi Đầu Của Mọi Cuộc Phiêu Lưu
Bạn có bao giờ cảm thấy áp lực phải trả lời mọi câu hỏi ‘tại sao’ của con? Nhiều lần tôi thấy vợ chỉ im lặng mỉm cười khi con hỏi ‘sao mây không rơi xuống?’. Thật tuyệt vời! Cô ấy không ngại nói ‘mẹ không biết’ – điều mà chúng ta thường e dè. Nhưng chính khoảnh khắc ấy lại là cánh cửa mở ra trò chơi tìm tòi.
Cô ấy hỏi lại: ‘Con nghĩ sao nào?’. Rồi cả hai cùng lật sách, cùng quan sát bầu trời. Tôi nhận ra: cha mẹ không cần biết mọi đáp án. Quan trọng là cùng con trải nghiệm cảm giác ‘à, ra thế!’ khi tự khám phá.
Mỗi lần con hỏi, vợ tôi xem đó như cơ hội nắm bắt suy nghĩ non nớt của con, chứ không phải bài kiểm tra kiến thức của mình. Khi con hồn nhiên trả lời ‘mây được bố trời giữ’, cô ấy khen: ‘Con nghĩ thật sáng tạo!’. Chính cách ấy đã nuôi dưỡng tự tin cho con – và cho cả tôi, người từng sợ đứng hình trước câu hỏi trẻ thơ.
AI – Người Bạn Đồng Hành, Không Phải Người Trả Lời
Vợ tôi dùng AI không phải để tìm câu trả lời hoàn hảo, mà như công cụ khơi gợi tò mò. Thực ra, khi con hỏi ‘sao kiến lại có cánh?’, cô ấy mở điện thoại cùng con xem video, nhưng không dừng ở đó. Cô hỏi: ‘Con thấy gì khác khi kiến có cánh và không có cánh?’. Rồi cả hai đặt câu hỏi tiếp cho AI: ‘Kiến bay cao được không nhỉ?’. Tôi học được từ cô ấy: AI trở thành cầu nối giữa thế giới tưởng tượng của con và thực tế, chứ không phải ‘thần đèn’ giải đáp mọi thứ.
Điều thú vị nhất là khoảnh khắc con tự kiểm chứng: khi AI nói ‘cá không thở được trên cạn’, con chạy ra ao nhà quan sát chú cá thở mạnh. Cô ấy bảo: ‘Mỗi lần con hỏi là cơ hội kích thích tư duy’. Thay vì đọc to câu trả lời từ máy, vợ tôi biến nó thành trò chơi ‘bí ẩn nhỏ’: ‘Hôm nay AI giúp chúng ta hiểu điều gì vui?’. Cứ thế, những câu hỏi ‘tại sao’ từ áp lực thành niềm vui chung. Chắc chắn rồi, đây chính là cách chúng tôi xây cầu văn hóa giữa công nghệ và gia đình!
Từ ‘Tại Sao’ Đến ‘Mình Cùng Làm’
Điều tôi trân trọng nhất là cách vợ tôi biến câu hỏi thành hành động. Khi con thắc mắc ‘sao hoa lại có màu khác nhau?’, cô ấy không dừng ở lý thuyết. ‘Mình cùng pha màu thử nhé!’ – và cả hai lao vào khu vườn nhỏ với cốc nước, hoa. Tôi ngồi ngắm con hò reo khi pha được màu tím từ hoa đậu biếc.
AI chỉ là điểm khởi đầu: ‘AI nói hoa có sắc tố, nhưng con nghĩ sao nếu mình thử tự nhuộm vải?’. Từ đó, tôi cũng thay đổi. Khi con hỏi ‘sao bố mẹ già đi?’, tôi không vội đáp ‘do thời gian’. Thay vào đó, chúng tôi cùng con vẽ chân dung gia đình qua các năm, xem ảnh cũ – biến câu hỏi thành trò chơi ký ức. Thật tuyệt vời! Mỗi câu hỏi đã trở thành cơ hội để con phát triển tư duy độc lập.
Vợ tôi dạy tôi: điều quan trọng không phải bạn biết bao nhiêu, mà bạn đồng hành cùng con thế nào. Mỗi ‘tại sao’ là sợi dây vô hình nối ba tâm hồn – khi con cảm thấy suy nghĩ của mình được trân trọng, khi mẹ không e ngại ‘không biết’, và khi bố biết rằng im lặng đôi khi lại là lời yêu thương nhất.
Source: Driven by AI, edtech funding rebounds with 5X surge in H1 2025, Economic Times, 2025/09/15