Nhớ hồi con gái chập chững lên 3, cháu cứ dán mắt theo những chiếc máy bay giấy bay qua công viên gần nhà. Gió thu thổi qua hàng cây, mang theo tiếng cười giòn tan của lũ trẻ đang thử nghiệm cánh diều tự làm. Khoảnh khắc ấy khiến tôi bỗng hiểu: Dạy con tiếp cận công nghệ cũng giống như dạy con gấp máy bay giấy – không cần hoàn hảo ngay từ đầu, chỉ cần dám thử và mỉm cười khi nó… lộn nhào!
Làm sao biến sự kiện máy bay thành bài học cho trẻ?
Mỗi lần tham gia sự kiện máy bay cộng đồng, tôi lại thấy con gái say sưa lắp những mảnh lego thành cánh quạt. “Bố ơi, sao máy của con cứ tự xoay tít mà không bay?” – cháu hỏi với đôi mắt long lanh. Tôi ôm cháu vào lòng: “Con thấy không, các chú kỹ sư cũng từng vỡ nhiều chiếc máy bay giấy như con. Nhưng mỗi lần vỡ, họ lại tìm ra cách khiến cánh quạt quay êm hơn”. Đúng như những đứa trẻ đang học đi, con cần trăm lần vấp ngã để chạy thoăn thoắt – và công nghệ thì luôn sẵn sàng làm bạn cùng con vấp ngã ấy.
Bắt đầu với AI như thế nào cho phù hợp?
Có hôm, cháu chỉ vào chiếc đồng hồ thông minh: “Cái này cũng tự học như bố dạy con gấp máy bay phải không?”. Tôi chợt nghĩ: Không cần máy bay điều khiển từ xa đắt tiền, chỉ cần chiếc điện thoại cũ cài ứng dụng nhận diện âm thanh là hai bố con đã có thể “săn” tiếng máy bay phản lực vào cuối tuần. Công nghệ tuyệt nhất với trẻ em chính là thứ biến sân chơi thành phòng thí nghiệm – nơi con được tự do tháo lắp, lắp lại mà không sợ sai. Điều này khiến tôi liên tưởng đến nguyên tắc vàng: Trẻ chỉ thực sự học khi cảm thấy an toàn để thử nghiệm.
Thất bại trong công nghệ – Nên nói sao với con?
Từ góc nhìn người làm cha mẹ, tôi luôn coi những lần ứng dụng điện thoại sập lỗi là cơ hội vàng. Hôm qua, cháu bối rối khi máy tính không nhận diện được bản vẽ máy bay của con. Tôi nhẹ nhàng hỏi: “Nếu cánh máy bay giấy con gấp bị gãy, con sửa thế nào?” – “Con sẽ dán keo và thử lại!” – cháu trả lời chắc nịch. Cần chuẩn bị gì trước khi cho con chạm vào công nghệ? Chính là niềm tin rằng mọi thứ hư hỏng đều có thể sửa chữa. Giống như khi chúng ta dạy con ngã rồi đứng dậy, không có thất bại nào là vĩnh viễn.
3 ý tưởng thực tế để chơi cùng công nghệ
Hãy thử những hoạt động đơn giản này cùng con:
- Cùng nhau gập máy bay giấy từ bản in ảnh selfie – biến khoảnh khắc đời thường thành trò chơi vật lý vui nhộn
- Biến ứng dụng camera thành “thiết bị dò máy bay”: Cùng con học cách nhận biết tiếng động cơ từ xa
- Tạo câu chuyện AI bằng công cụ vẽ: “Hôm nay bố con mình sẽ thiết kế máy bay cho các bạn nhỏ Việt Nam”
Cần nhớ điều này: Công nghệ dành cho trẻ phải nhẹ nhàng như cánh diều giấy, nhưng đủ vững chãi để đồng hành qua những cơn gió cuộc đời. Trải nghiệm công nghệ có thể bổ ích như rau củ trong bữa cơm gia đình – không cần cầu kỳ, chỉ cần đủ chất cho con lớn khôn. Tôi vẫn cười nhớ hôm con gái hồn nhiên ví von: “AI giống bánh xèo vậy bố – càng thêm nhiều nguyên liệu, càng giòn tan ngon miệng!”
Xây nền tảng công nghệ bền vững như thế nào?
Suốt hành trình đồng hành cùng con, tôi nhận ra: Thứ quan trọng nhất không phải là thiết bị đắt tiền, mà là khoảng thời gian hai bố con ngồi bên nhau sửa chiếc máy bay điều khiển từ xa. Dù có lúc chương trình AI đưa ra kết quả sai, tôi vẫn vỗ vai con: “Lần sau chúng ta sẽ tinh chỉnh lại, đúng không con?”. Trong thế giới kỹ thuật số, điều con cần nhất chính là bàn tay cha mẹ sẵn sàng nắm giữ mỗi khi con khép nép hỏi: “Bố ơi, máy nói con vẽ xấu quá…”
Source: Airborne 08.25.25: Tổng Hợp Sự Kiện Máy Bay Cộng Đồng, Aero-News Network, 2025/08/30 18:00:51