Gen Z – Thế Hệ Thực Tế Và Những Giá Trị Mới Về Công Việc
Gen Z – những người sinh từ năm 1997 trở đi – đang được gọi là ‘thế hệ thực tế’ (the pragmatic generation). Ngày xưa người ta hay chạy theo mua nhà, kết hôn sớm… còn giờ đây, Gen Z lại muốn sống linh hoạt hơn. Họ ưu tiên sự linh hoạt, được làm những gì mình muốn, khi mình muốn, và sống một cuộc đời có mục đích. Một nghiên cứu lớn của EY trên 10,000 người trẻ ở 10 quốc gia cho thấy: họ hoãn lại các mốc quan trọng không phải vì từ chối, mà vì những lý do thực tế – bất ổn kinh tế, giá nhà đất cao, và mong muốn được chuẩn bị kỹ lưỡng cả về tài chính lẫn tinh thần.
Là một người cha, tôi thấy đây không chỉ là tin tức về thị trường lao động, mà là một thông điệp sâu sắc về giá trị cuộc sống. Gen Z dạy chúng ta rằng: thành công không phải là hy sinh thời gian bên gia đình, mà là tìm ra sự cân bằng giữa công việc và những khoảnh khắc quý giá với người thân. Họ nhắc nhở chúng ta rằng, những buổi tối cùng con chơi đùa, những bữa cơm sum vầy, hay những chuyến dã ngoại cuối tuần – đó mới là những ‘thành tích’ thực sự đáng trân trọng.
Công Nghệ AI Gõ Cửa Cuộc Sống Của Con Trẻ Từ Khi Còn Nằm Nôi, Nhưng Nhiều Bạn Trẻ Vẫn…
Công nghệ không chỉ thay đổi ngành nghề, mà còn tạo ra những con đường sự nghiệp hoàn toàn mới. Điều thú vị là, dù được xem là thế hệ am hiểu công nghệ, Gen Z lại ít tự tin nhất trong việc xác định những điểm hạn chế của AI. Điều này cho thấy: hiểu biết về công nghệ là quan trọng, nhưng khả năng phản biện, sáng tạo và thích ứng còn quan trọng hơn.
Mình cũng thường tự hỏi: làm sao để chuẩn bị cho con trong thế giới đầy biến động này? Thay vì lo lắng về việc AI ‘lấy mất’ việc làm của con trong tương lai, hãy xem đây là cơ hội để dạy con những kỹ năng mà máy móc không thể thay thế: sự đồng cảm, tư duy phản biện, khả năng hợp tác và sáng tạo. Hãy khuyến khích con khám phá công nghệ một cách vui vẻ và an toàn – như cùng con thử những ứng dụng giáo dục thú vị, hay thảo luận về cách AI có thể giúp ích cho cuộc sống hàng ngày. Hãy biến công nghệ thành ‘người bạn đồng hành’ trong hành trình lớn khôn của con, thay vì là nỗi sợ hãi.
Bài Học Về Cân Bằng Cuộc Sống Từ Thế Hệ Trẻ Này?
Gen Z đặt câu hỏi về mọi thứ – từ đồng nghiệp, cha mẹ, đến những người ở nơi làm việc. Họ không nhất thiết xem người lớn tuổi là chuyên gia, mà muốn hiểu tại sao một việc được làm theo cách đó. Sự thực tế này khiến họ tìm kiếm sự linh hoạt trong công việc, và coi trọng thời gian cho bản thân và gia đình.
Đối với các bậc phụ huynh, đây là một lời nhắc nhở đầy cảm hứng. Chúng ta thường bị cuốn vào vòng xoáy công việc, lo lắng về tài chính, mà đôi khi quên mất những khoảnh khắc đơn giản nhưng quý giá bên con cái. Hãy học từ Gen Z: đặt ra ranh giới rõ ràng giữa công việc và gia đình, ưu tiên thời gian chất lượng bên nhau, và dạy con về giá trị của sự cân bằng. Những buổi đi dạo công viên sau giờ học, những bữa tối không điện thoại, hay những cuộc trò chuyện cởi mở về ước mơ và lo lắng của con – đó là những ‘khoản đầu tư’ vô giá cho tương lai hạnh phúc của cả gia đình.
Chuẩn Bị Cho Con Vững Vàng Trong Thế Giới Mới Có Công Nghệ
Gen Z được mệnh danh là ‘thế hệ toàn cầu đầu tiên’ – kết nối ảo với mọi người khắp hành tinh, tiếp cận thông tin và nội dung đa dạng qua mạng xã hội. Điều này mang đến cả cơ hội lẫn thách thức cho việc nuôi dạy con cái.
Là cha mẹ, chúng ta có thể giúp con phát triển kỹ năng để thích ứng với thế giới này. Hãy khuyến khích con khám phá các nền văn hóa khác nhau qua sách, phim ảnh, hay những cuộc trò chuyện với bạn bè quốc tế. Dạy con về sự tôn trọng sự khác biệt, tính trung thực, và tinh thần cộng đồng. Quan trọng hơn, hãy là tấm gương về sự cân bằng giữa công việc và gia đình – cho con thấy rằng, dù thế giới có thay đổi thế nào, những giá trị về tình yêu thương, sự gắn kết và hỗ trợ lẫn nhau luôn là nền tảng vững chắc cho một cuộc sống ý nghĩa.
Kết Luận: Hành Trình Cùng Con Khám Phá Tương Lai Và Cân Bằng
Gen Z không chỉ đang thay đổi nơi làm việc – họ đang định hình lại cách chúng ta nhìn nhận về thành công, cân bằng cuộc sống và giá trị gia đình. Là cha mẹ, chúng ta có thể học hỏi từ sự thực tế và can đảm của thế hệ trẻ, để cùng con xây dựng một tương lai nơi công nghệ và con người cùng phát triển, nơi thời gian bên gia đình được trân trọng, và nơi mỗi đứa trẻ được khuyến khích trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.
Còn gì hào hứng hơn khi mỗi sáng thức giấc, mình và bé lại cùng nhau vẽ ra những hành trình mới, bùng nổ niềm vui và khám phá không giới hạn! Bởi vì, như Gen Z đang nhắc nhở chúng ta: cuộc sống không phải là về những mốc son lớn lao, mà là về những khoảnh khắc nhỏ bé nhưng đáng nhớ bên những người thân yêu.
Source: The pragmatic generation: How will Gen Z transform the global workplace?, Fortune, 2025-09-11