Bạn có bao giờ nghĩ đến việc học một kỹ năng mới khi đã ở tuổi 80? Tôi vừa đọc một bài báo về những người lao động ở độ tuổi 80 và 90 đang tích cực chào đón công nghệ AI vào công việc và cuộc sống của họ. Một người 82 tuổi tên Luis Bautista chia sẻ: “Khi tôi bước sang tuổi 80, tôi tự hỏi mình: Mình muốn kết thúc như thế nào? Câu trả lời đầu tiên hiện lên là: Tôi muốn kết thúc mạnh mẽ. Và thế là tôi cần học AI.” Điều đó làm tôi suy nghĩ về cách chúng ta, những bậc cha mẹ, có thể nuôi dưỡng tinh thần học hỏi suốt đời cho con cái mình.
Có bao giờ là quá muộn để học hỏi, ngay cả với công nghệ AI?
Thật đáng kinh ngạc khi thấy những người ở độ tuổi 80, 90 vẫn giữ được sự tò mò và ham học hỏi. Họ không cho rằng mình đã ‘hết thời’ hay công nghệ là thứ chỉ dành cho giới trẻ. Một người phụ nữ 94 tuổi thậm chí còn nói: ‘Thế giới thật thú vị, và tôi đã chào đón công nghệ vì đó là cách chúng ta sống.’ Điều này nhắc nhở chúng ta rằng việc học hỏi, đặc biệt là trong thời đại số, là một hành trình suốt đời, không phải là một đích đến.
Là cha mẹ, chúng ta có thể làm gì để khơi dậy tinh thần này ở con cái? Có lẽ là bằng cách chính chúng ta trở thành tấm gương. Khi con thấy bố mẹ cũng háo hức khám phá những điều mới, dù là học một ngôn ngữ mới, thử một món ăn lạ, hay tìm hiểu về công nghệ AI, chúng sẽ hiểu rằng tinh thần học hỏi suốt đời không bao giờ kết thúc.
AI mang đến lo ngại hay cơ hội cho thế hệ tương lai?
Không phải ai cũng hào hứng với AI. Một số người cao tuổi lo ngại rằng AI có thể ‘lấy đi khả năng sử dụng đầu óc của con người’, hoặc làm họ dễ bị lừa đảo. Những lo ngại này là hoàn toàn chính đáng và phản ánh một thực tế mà chúng ta cần cân nhắc khi giới thiệu công nghệ cho con em mình.
Nhưng mặt khác, hơn 40 người được phỏng vấn cho biết họ đang tích cực sử dụng AI cho công việc hoặc các tác vụ hàng ngày. Họ nhìn thấy tiềm năng của nó trong việc giúp họ ‘đi trước’ trong sự nghiệp. Điều này cho thấy một thái độ cân bằng: thận trọng nhưng cởi mở, nghi ngờ nhưng sẵn sàng khám phá.
Đây chính là thái độ chúng ta nên nuôi dưỡng ở con trẻ. Thay vì cấm đoán hoặc cho phép chúng sử dụng công nghệ một cách vô tội vạ, hãy dạy chúng cách trở thành những người sử dụng thông minh và có phê phán, đây là một bài học nuôi dạy con quan trọng.
Gia đình có thể học được gì từ tinh thần ‘kết thúc mạnh mẽ’ này?
Câu chuyện của những người cao tuổi học AI này không chỉ là về công nghệ, mà còn là về thái độ sống. Họ chọn ‘kết thúc mạnh mẽ’ bằng cách không ngừng học hỏi và thích nghi. Trong một thế giới đang thay đổi chóng mặt, đây có lẽ là kỹ năng quan trọng nhất chúng ta có thể trao cho con cái.
Hãy thử nghĩ xem: Làm thế nào để chúng ta có thể biến việc học hỏi thành một hoạt động gia đình vui vẻ? Có thể là cùng nhau khám phá một ứng dụng AI đơn giản, thảo luận về những đạo đức xung quanh trí tuệ nhân tạo, hoặc đơn giản là chia sẻ sự tò mò về thế giới xung quanh.
Như Luis Bautista đã nói, ‘Tôi muốn kết thúc mạnh mẽ.’ Còn chúng ta, với tư cách là những bậc cha mẹ, chúng ta muốn bắt đầu như thế nào để con cái mình có thể lớn lên với một tinh thần mạnh mẽ, tò mò và kiên cường?
Mỗi khi nghe các con hỏi về tương lai, tôi lại nhớ đến câu chuyện của những bạn cao tuổi dũng cảm này. Chúng ta không cần biết tất cả về AI để dạy con cách tiếp cận với nó. Điều quan trọng nhất là nuôi dưỡng trong trẻ sự tò mò, khả năng đặt câu hỏi, và dũng cảm học hỏi từ những điều mới.
Từ câu chuyện của Luis, tôi nhận ra: con đường phía trước của lũ trẻ chắc chắn sẽ gập ghềnh đấy, nhưng giá trị của việc học tập, thích nghi và giữ cho trái tim luôn cởi mở thì không bao giờ cũ. Đây là di sản quý giá nhất chúng ta có thể để lại cho trẻ – không phải những thiết bị đắt tiền, mà là ánh mắt tò mò mỗi khi con khám phá điều mới!
Source: How workers in their 80s and 90s are embracing AI: ‘I want to finish strong’, Business Insider, 2025/08/31
Latest Posts