Hãy tưởng tượng một buổi chiều muộn, căn nhà vừa chùng xuống sau ngày dài. Bạn đang cất dọn mâm cơm hay gấp chồng quần áo – những công việc tưởng như đơn giản – thì tiếng con trẻ vang lên.
Không chỉ một, mà hàng loạt câu hỏi liên tiếp tuôn ra: ‘Tại sao lá lại rụng?’, ‘Tại sao mèo lại thích leo cây?’, ‘Tại sao phải ngủ sớm?’
Chúng ta đều quen với cảnh này, phải không? Những thắc mắc ấy chính là cách con kết nối với thế giới.
Đó không chỉ là hỏi đáp thông thường, mà là cơ hội vàng để nuôi dưỡng tâm hồn ham học hỏi – món quà lớn nhất ta có thể trao cho con trên hành trình trưởng thành.
Lặng Lẽ Lắng Nghe – Phép Màu Giản Đơn
Ba dừng tay, nghiêng người xuống và hỏi: ‘Con nghĩ là sao nhỉ?’
Cách em dành trọn vẹn sự chú ý cho câu hỏi ngây thơ ấy khiến anh ngỡ ngàng.
Nhớ buổi chiều con gái hỏi: ‘Mẹ ơi, sao bóng mình cứ đuổi theo con hoài vậy?’. Thay vì giải thích qua loa, em nhẹ nhàng dắt con ra hiên, cùng quan sát bóng in trên sân: ‘Con thử di chuyển xem bóng thay đổi thế nào?’
Đôi khi, việc dừng lại không phải để cho câu trả lời, mà để cùng con khám phá câu hỏi.
Mỗi lần như thế, chúng ta đang gieo vào lòng con hạt giống tò mò – thứ sẽ nảy mầm thành tình yêu học hỏi suốt đời.
Tri Thức Trong Vòng Tay… Khi Ta Cùng Không Biết
‘Mẹ ơi, vì sao lại có bão tuyết ở nơi không có mùa đông?’. Những câu hỏi bất ngờ như thế thường khiến ta lúng túng, phải không?
Ba định tra Google ngay, nhưng con gái cười bảo: ‘Bố ơi, cùng tìm hiểu nhé!’
Cách nói ấy mở ra cả thế giới khám phá. Hai mẹ con lục tìm sách vở, xem clip giải thích đơn giản, thậm chí làm thí nghiệm vui với đá lạnh và nước ấm.
Không biết không đáng sợ, điều quan trọng là dũng cảm tìm tòi. Cách em hồn nhiên nói ‘mẹ cũng muốn biết’ khiến con hiểu rằng: Tri thức không phải thứ có sẵn để tra cứu, mà là hành trình ta cùng đồng hành.
Từ ‘Tại Sao’ Đến ‘Có Lẽ Là…’ – Bước Nhảy Tư Duy
Anh nhận ra sức mạnh đặc biệt của những câu hỏi mở. Thay vì đưa lời giải sẵn, em thường gợi mở: ‘Theo con thì hiện tượng này xảy ra thế nào nhỉ?’
Có lần con trai thắc mắc vì sao lá úa vàng, em đáp lại bằng hàng loạt gợi ý: ‘Có thể vì lá đã già? Hay vì trời lạnh? Hay tại chất diệp lục?’
Cách tiếp cận ấy kích thích não bộ vận động liên tục. Chứng kiến con trẻ say sưa lập giả thuyết, dù nhiều ý tưởng ngô nghê, anh chợt hiểu: Đó chính là quá trình tư duy khoa học thu nhỏ.
Mỗi lần chúng ta kiên nhẫn cùng con đi từ đặt câu hỏi đến xây dựng giả định, rồi kiểm chứng, ta đang trao cho con chiếc chìa khóa vàng để tự mở cánh cửa tri thức.
Không Gian Cho Những Thử Nghiệm ‘Sai’
Nhớ hôm cả nhà cùng làm thí nghiệm trứng nổi? Con gái hăm hở pha muối vào nước nhưng trứng vẫn chìm.
Em không vội chỉnh sửa, mà hỏi: ‘Con thử đoán xem mình cần điều chỉnh gì?’. Bốn lần thất bại liên tiếp, ánh mắt con dần ngại ngùng.
Thì em cười xòa: ‘Ôi, mẹ cũng từng thử đến lần thứ năm mới thành công đấy!’. Không khí lập tức nhẹ nhõm.
Nơi tốt nhất để trí tò mò nảy mầm chính là nơi trẻ được phép… sai. Khi con không sợ thất bại, không ngại thử nghiệm, những câu hỏi ‘tại sao’ sẽ tự nhiên tuôn trào.
Điều quý nhất là sau mỗi lần vấp ngã, con học được cách đặt câu hỏi sắc bén hơn – kỹ năng theo con suốt đời.
Tham khảo
UNICEF report về phát triển trí tuệ trẻ em, 2023