Một buổi tối, khi chúng ta ngồi lập kế hoạch cho chuyến dã ngoại cuối tuần. Em nói về “một ngày thư giãn”, con trai nghĩ đến “trò chơi mạo hiểm”, còn tôi thì hình dung “một buổi picnic yên bình”. Cùng một từ, nhưng mỗi người mang theo một thế giới ý nghĩa riêng. Và tôi chợt nhận ra, điều này chẳng khác gì những gì đang xảy ra trong cuộc sống gia đình – nơi mỗi thành viên cố gắng tìm ra “ngôn ngữ chung” để hiểu nhau.
Khi Mỗi Thành Viên Mang Theo Một Thế Giới Định Nghĩa
Tôi thường quan sát em khi em dạy con làm bài tập. Cách em giải thích từ “cố gắng” cho con – không phải là điểm số, mà là sự tiến bộ mỗi ngày. Và tôi nhớ lại cách bố mẹ mình từng dạy tôi cùng từ đó. Chúng ta đều mang theo những định nghĩa riêng, những “ngữ nghĩa” từ quá khứ vào cuộc sống hiện tại.
Giống như cách trẻ em luôn mong muốn được lắng nghe và thấu hiểu, chúng ta cũng cần hiểu được “bối cảnh” đằng sau mỗi từ ngữ của nhau. Khi em nói “mệt”, đó không chỉ là cảm giác thể chất, mà còn là sự mệt mỏi sau một ngày phải đưa ra quyết định, sau những cân bằng giữa công việc và gia đình.
Xây Dựng Từ Điển Chung Của Riêng Chúng Ta
Tôi nhớ cái cách em cười khi chúng ta cùng ngồi thống nhất ý nghĩa của “thời gian chất lượng”. Với con, đó là được chơi cùng bố mẹ mà không có điện thoại. Với em, đó là những buổi tối được nói chuyện mà không vội vã. Với tôi, đó là được nhìn thấy hai mẹ con cười đùa.
Chúng ta đã học được rằng việc tạo ra “từ điển chung” này không phải để hạn chế, mà để mở rộng sự hiểu biết. Giống như cách chúng ta học cách hiểu nhau giữa các thành viên – không ép buộc, mà mời gọi sự chia sẻ.
Những Buổi Trò Chuyện “Cập Nhật Hiểu Biết”
Tôi trân trọng những buổi tối cuối tuần khi chúng ta cùng ngồi uống trà và hỏi nhau: “Tuần này em hiểu từ hỗ trợ như thế nào?”. Có những lần em cần tôi lắng nghe mà không cần giải quyết, có những lần em cần tôi cùng chia sẻ việc nhà mà không cần hỏi.
Những cuộc trò chuyện này giống như những bản “cập nhật” mà chúng ta làm cho nhau – để đảm bảo mọi thành viên luôn hiểu đúng ý nghĩa của nhau. Chỉ khác là môi trường thấu hiểu của chúng ta được xây dựng bằng tình yêu và sự kiên nhẫn.
Gia Đình Như Một Môi Trường Thấu Hiểu
Khi nhìn con lớn lên trong môi trường mà mỗi từ ngữ đều được lắng nghe và tôn trọng, tôi thấy được sức mạnh của việc xây dựng “ngôn ngữ chung”. Con học được rằng “yêu thương” không chỉ là ôm hôn, mà còn là tôn trọng không gian riêng của nhau. “Thành công” không chỉ là điểm số, mà là sự cố gắng hết mình.
Có lẽ bài học lớn nhất không nằm ở đâu xa, mà ở cách chúng ta học để hiểu nhau. Trong một thế giới mà mọi người đang cố gắng hiểu nhau, thì việc chúng ta – những thành viên trong gia đình – hiểu nhau lại càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
Về Những Điều Không Cần Định Nghĩa Bằng Lời
Cuối cùng, tôi nhận ra rằng có những điều không cần định nghĩa chung. Như cách em nhìn tôi sau một ngày dài – ánh mắt ấy nói lên nhiều hơn bất kỳ từ ngữ nào. Như cách con chạy đến ôm chúng ta khi đi làm về – cái ôm ấy chứa đựng cả một thế giới cảm xúc mà không từ điển nào có thể diễn tả hết.
Có lẽ, điều quan trọng nhất không phải là chúng ta có cùng định nghĩa về mọi thứ, mà là chúng ta luôn sẵn sàng lắng nghe và thấu hiểu những định nghĩa của nhau.
Giống như cách chúng ta không ép buộc, mà mời gọi sự hiểu biết.
Những điều không cần lời – như ánh mắt em về cuối ngày, hay cái ôm con chạy đến – mới chính là ngôn ngữ của tình yêu gia đình.